İTHALDE ÖDENEN KDV’Yİ YANLIŞ MI HESAPLIYORUZ?

KDV Kanununun 21’inci maddesine göre hesaplanan ithalatta KDV matrahına KDV oranı uygulanarak ithalde ödenecek KDV hesaplanmaktadır. Hesaplanan KDV tutarı ise 1 no.lu KDV beyannamesinde beyan edilerek indirim konusu yapılabilmektedir.

24.11.2023 tarihli ve 32379 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7846 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile ithalatta gözetim uygulaması, korunma önlemleri, telafi edici vergi ve dampinge karşı vergi gibi uygulamalar kapsamında hesaplanan KDV’nin indirim hakkı kaldırılmıştı.

28.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de 24.11.2023 tarihinden önce ithalat bedelinin bankacılık sistemi üzerinden ödendiği tevsik edilen malların en geç 01.04.2024 tarihine kadar (bu tarih dahil) ithal edilmesi halinde bu Karar hükümlerinin uygulanmayacağı belirtildi.

Akabinde de Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) 01.02.2024 tarihli duyurusunda 1 no.lu KDV beyannamesinde “110-ithalde ödenen KDV” alanına yeni bir kontrol eklendiği belirtilmiştir. İlgili duyuruda aşağıdaki ifadeye yer verilmiştir.

“İthalde Ödenen KDV İndirimler bölümündeki “İndirimler” tablosunda yer alan “110-İthalde Ödenen KDV” bölümüne yazılan tutarın kayıtlarımızla kontrolü beyan aşamasında da yapılmaya başlanmıştır. Bu bölüme yazılan tutarın, Muhasebat Genel Müdürlüğünden alınan ilgili dönemdeki ödeme tutarını aşmaması gerekmektedir.”

Söz konusu duyuruda, 1 no.lu KDV beyannamesinin ithalde ödenen KDV İndirimler bölümündeki “110-İthalde Ödenen KDV” tutarına yazılan tutarın Muhasebattaki ödeme tutarını aşmayacağı belirtilmiştir. Konuyla alakalı Şubat ayında 1 no.lu KDV beyannamesi tescilinde GİB tarafından firmalara uyarılar iletilmeye başlanmıştır. Bu uyarılarda “İthalde Ödenen KDV” hanesinde beyan edilmesi gereken tutarın ne kadar olduğu belirtilerek tutarın kayıtlarla uyuşmadığı belirtilmektedir.

Diğer taraftan, çok sayıda firmada gerçekten ödenen KDV tutarı ile GİB tarafından iletilen ithalde ödenen KDV tutarının uyuşmaması sorunu ile karşılaşılmıştır.

Bazı firmalarda gerçekte ödenen KDV tutarı GİB sistemi tarafından iletilen KDV tutarından yüksek çıkarken bazıfirmalarda düşük hesaplanmıştır. Bu durum firmalarda ithalde ödenen KDV’nin tutarının yanlış mı hesaplandığı konusunda tereddütlere yol açmıştır.

GİB sisteminde görünen “İthalde Ödenen KDV” ile gerçekten ithalde ödenen KDV tutarlarında farklılık oluşmasının gerekçeleri aşağıda sayılmıştır.

• GİB sisteminde “İthalde Ödenen KDV” beyanname kapatılma tarihi esas alınarak belirlenmektedir. Diğer taraftan gerçekte vergilerin ödeme tarihi ile beyanname kapanma tarihi arasında farklılık vardır.
• GİB sisteminde “İthalde Ödenen KDV” hesaplamasında indirilmeyecek KDV tutarı düşülmemiştir. Zira gümrük beyannamesinde indirilmeyecek KDV tutarına ilişkin bir hane bulunmadığından bu kısım sonradan hesaplanarak ithalde ödenecek KDV’den düşülmesi gerekmektedir.
• İlgili dönemde birden fazla beyannameye ek tahakkuk kararı gelmesi ve ödenmesi halinde bu tutar da GİB kayıtlarında ilgili dönemde ödenen KDV olarak görünmemektedir. İthalat beyannamelerinin tescil tarihi ile vergilerin ödeme tarihleri arasında farklılık olabilmektedir. Örneğin Ocak ayı sonunda tescilli beyannamelerde vergi ödemesi Şubata sarkmış olabilir.

Dolayısıyla, ilgili ayda sadece ithalde vergileri ödenen KDV düşüm yapılabileceğinden, KDV beyannamesine girişlerde kontrol yapılarak “110-İthalde Ödenen KDV” hanesinin sadece vergileri ödenenler hesaplanarak doldurulması gerekecektir. Dolayısıyla, halihazırda GİB sisteminde belirtilen “İthalde Ödenen KDV” tutar bilgisi gerçekten ilgili ayda ödenen KDV tutarının belirlenmesi için referans olmaktan çok uzaktır. Bu nedenle, GİB sistemi ödenen KDV hesabı ile gerçekte ödenen KDV tutarının farklı çıkması belirtilen gerekçelerle oldukça normaldir. İthalde ödenen KDV hanesinin ilgili ayda gerçeklene KDV ödemesi hesaplanarak doldurulması gerekmektedir.

Bu noktada, hesaplanan ithalde KDV tutarının GİB sisteminde belirtilen tutardan yüksek olması halinde 1 no.lu KDV beyannamesi tescil alınamayacağından resmi yazı ile vergi dairesine başvurularak ilişkin ayda ödenen KDV’lerin ödemesine ilişkin bilgi ve belgelerin sunulması uygun olacaktır.