YILLIK FAALİYET RAPORU

Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) sahibi firmalar; bu sertifika sayesinde gümrük ve dış ticaret işlemlerinde birçok avantajdan yararlanabiliyor. Bunlardan bazıları; daha az ve öncelikli olarak belge kontrolü, eksik belge ile beyanda bulunabilme, eşya türüne göre sınırlama olmaksızın taşıt üstü işlemden yararlanabilme, ayniyat tespitine ilişkin kolaylıklar, eşya türüne göre sınırlama olmaksızın taşıt üstü işlemden yararlanabilme vs. Ama belki de en büyük avantajı: Yeşil Hat uygulaması. Yani herhangi bir belge veya fiziki kontrole tabi tutulmadan gümrük işlemlerinin tamamlanması. Gümrük idaresi, belge sahibi firmalara sunmuş olduğu bu güvenin karşılığında da her yıl firmanın gümrük işlemlerinin belli oranda denetlenmesini şart koşmakta ve denetim de Yıllık Faaliyet Raporu (YFR) aracılığıyla yapılmaktadır. Bu yazımızda genel hatlarıyla bu raporun hazırlanmasına ilişkin usulleri ele alacağız.

YFR Ne Zaman Düzenlenmelidir?

Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 158/1’inci maddesine göre; “sertifikanın düzenlendiği tarihten sonraki her on iki aylık dönemlerin sonuna tekabül eden tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar” düzenlenmesi gerekmektedir. Örnek vermek gerekirse; eğer YYS sertifikamızın düzenlenme tarihi 3 Şubat 2025 ise, 31 Mayıs 2026 tarihine kadar YFR’yi düzenlememiz gerekmektedir.

YFR’yi Kimler Düzenleyebilir?

Yine Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 158/1’inci maddesine göre; sertifika sahibi kendisi düzenleyebileği gibi dışarıdan hizmet alımı yoluyla da düzenlettirebilir. Ancak; yine aynı Yönetmeliğin 6/2’nci maddesi kapsamında bu denetimin;

a) Firma bünyesinde yapılıyorsa, bu işlemleri yapan kişi veya bu kişilerin çalıştırıldığı birimin gümrük işlemlerini doğrudan temsil yoluyla yapan kişi veya bu kişilerin çalıştırıldığı birimden farklı olması,

b) Hizmet alımı yoluyla yapılıyorsa, dolaylı temsil hizmetinin de bu firmadan alınıp alınmadığına bakılmaksızın, hizmet alımı yapılan firmada bu işlemleri yapan kişi veya bu kişilerin çalıştırıldığı birimin, gümrük işlemlerini dolaylı temsil yoluyla yapan kişi veya bu kişilerin çalıştırıldığı birimden farklı olması,

gerekir.

Rapor formatı nasıl olmalıdır?

Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 158/2’inci maddesine göre;

- İthalat ve/veya ihracat yapan firmalar Yönetmeliğin 22/A no’lu ekinde yer alan rapor formatını,

- Taşımacılık/Lojistik faaliyetiyle uğraşan firmaların da Yönetmeliğin 22/B no’lu ekinde yer alan rapor formatını, Kullanması gerekmektedir.

Kaç Adet Beyanname İncelenmelidir?

Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 158/2’inci maddesine göre; 50’den az olmamak şartıyla toplam beyanname sayısının en az % 5’i incelenmelidir. Bu oran hesaplanırken toplam ithalat ve ihracat beyannameleri için ayrı ayrı hesaplanması gerekmektedir (Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğünün 27.12.2018/40160521 tarihli sayılı yazıları uyarınca). Taşımacı firmalar tarafından düzenlenecek faaliyet raporlarında transit beyanlarının yeterli sayıda olmaması halinde özet beyanları esas alınır.

YFR’den Muaf Kişiler/Kurumlar Var Mıdır?

Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 158/3’üncü maddesine göre; 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri ve kurumlar ile Bakanlıkça uygun görülen diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyet raporu düzenlenmesine gerek yoktur.

Düzenlenen YFR Nereye Gönderilmelidir?

Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinin 158/4’üncü maddesine göre; düzenlenen faaliyet raporları gümrük idaresince ibrazı istenildiğinde sunulmak üzere firma bünyesinde saklanır. Yani Raporu, herhangi bir gümrük idaresine sunma zorunluluğu bulunmamaktadır (21.02.2020 tarihine kadar Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne sunulması gerekiyordu, ancak bu tarihte Yönetmelikte yapılan değişiklikle bu zorunluluk kaldırılmıştır).

YFR’de Tespit Edilen Eksiklikler/Usulsüzlükler/Vergi Kayıpları İçin Ne Yapılmalıdır?

Gümrükler Genel Müdürlüğünün 2020/6 sayılı Genelgeleri uyarınca; faaliyet raporları Bölge Müdürlüğüne ibraz edilmeyeceği için söz konusu raporların düzenlenmiş olması, “kendiliğinden beyan” uygulaması kapsamında Gümrük Kanununun 234/3 maddesi yahut 235/6 maddesi uyarınca cezanın indirimli tutarda tatbikinin talep edilmesi noktasında bir bildirim vazifesi görmeyecektir. Dolayısıyla, cezanın indirimli tutarda tatbikinin talep edilebilmesi için bir dilekçe ile ilgili gümrük idaresine başvurulması gerekmektedir.