Yeni Nesil İhracat Destekleri ve Prefinansman Modeli

Şirketlerin ihracata hazırlanması ve uluslararası pazarlarda rekabet avantajı kazandırılması amacıyla tasarım ve kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesi, ürünlerin yurtdışına tanıtımı, pazarlanması, tutundurulması ve markalaşmanın desteklenmesine yönelik giderleri ile ihracatın sürdürülebilir artışının sağlanması amacıyla 18.08.2022 tarihli 31927 sayılı 5973 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı yayımlanmıştır. İhracat desteklerine ilişkin bu Karar öncesinde mevzuat dağınık ve karmaşık bir yapıya sahipken bu Kararla birlikte tek bir düzenleme ile daha yalın, sade ve anlaşılır hale gelmiştir. Bu kapsamda verilecek destekler ilgili Karar kapsamında Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonundan sağlanmaktadır.

İhracat desteklerine ilişkin temel hususlar bu Kararla düzenlenmekle birlikte, desteklerden yararlanılmasına ilişkin detaylar bu Karara dayanılarak hazırlanan Genelgeler ile belirlenmiştir. Kararın yayımlanmasını müteakip her bir destek için başvuru koşulları, usul ve esaslarına ilişkin ayrı ayrı Genelgeler yayımlanarak usul ve esaslar belirlenmiştir. Her bir Genelge’de ihracat desteklerine başvuru koşulları ve bu desteklerden ne kadar süreyle faydalanılabileceği ve kaç kez başvuru yapılabileceği ve Türk Lirası olarak üst sınırlar belirlenmiştir.

5973 sayılı Karar’da yeni destekler ve kolaylaştırmalarda ihracatçılara sunulmuştur. Pazara Giriş Projesi Desteği, Çok Kanallı Zincir Mağaza Desteği, İhracat Konsorsiyumları Desteği’de bu Kararla birlikte sunulan yeni desteklerdir.

Bu Karar kapsamında, verilecek ihracat desteklerini üç başlık altında toplamak mümkündür.

•           Yararlanıcılara Yönelik Destekler
•          İşbirliği kuruluşlarına yönelik destekler
•           Hedef ülkelere özel destekler

Yararlanıcılara yönelik destekler; Pazara giriş rapor desteği, Dijital pazaryeri tanıtım desteği, E- ihracat tanıtım desteği, Sipariş karşılama hizmet desteği, Depo kira desteği, Yurt dışı pazaryeri entegrasyon desteği

İşbirliği kuruluşlarına yönelik destekler; Sektörel ticaret ve alım heyeti desteği, E- ihracat tanıtım projesi desteği, E- ihracatı geliştirme projesi desteği

Hedef ülkelere Özel Destekler; Çevrim içi mağaza ve hedef ülke e-ticaret paydaşlarından alınan hizmet desteği, Pazaryeri komisyon gideri desteği

Yeni ihracat destekleme düzenlemeleri ile ihracat desteklerinin alım sürecinde de birtakım değişiklikler olmuştur.

İhracat desteklerinden faydalanmak için düzenleme öncesinde bu desteklerden faydalanmak isteyen firmalar öncelikle harcamayı yapıyorlar akabinde bu harcamaları belgelendirerek ödeme alıyorlardı. Ancak, bu yeni destekleme sistemi ile öncelikle idareye başvuru yapılması onay alınması akabinde ödeme yapılması imkanı sağlanmıştır. Bu sistem ile ihracatçılara likidite avantajı da sağlanarak gerçek anlamda destekleme sistemine geçildiğini söylemek yanlış olmayacaktır. 

Pazara giriş proje desteği ve ihracat konsorsiyumları kapsamında yapılan yeni düzenlemeler ile KOBİ’lerinde ihracat yapabilmeleri ve ihracat potansiyellerini artırmaları önemli ölçüde desteklenmeye başlanmıştır. İhracatçıların desteklerden faydalanmak amacıyla projelendirmelerini yapıp İhracat Genel Müdürlüğü’ne başvurmaları ve harcamalarından önce Eximbank’tan kredi almaları veya İGE AŞ’den ihracat kredileri için kefalet almaları da mümkün hale getirilmiştir.

Yeni ihracat destekleri düzenlemeleri ile ihracatta rekabet avantajı sağlanması ve sürdürülebilir ihracat yapısı kazanılması hedeflenmiştir. Bu amaçla da Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü açık, anlaşılır düzenlemeler yapmıştır.  Bu noktada, ihracatçıların ve ihracat yapmayı planlayanların bu desteklerin verilmesine ilişkin koşulları inceleyerek uygun olan ihracat desteklerine başvurmaları ihracat potansiyellerini artırmada önemli rol oynayacaktır.