TIBBİ CİHAZLARDA UYGULANACAK KDV ORANI

Bilindiği üzere; mal teslimi ve hizmet ifalarına uygulanan KDV oranları, 3065 sayılı KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak anılan maddede yer alan sınırlar dahilinde, 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişmeden önce Bakanlar Kurulu, değişiklik sonrasında ise Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmektedir. Bu kapsamda KDV oranları, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) eki (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %1, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %8, bu listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler içinse %18 olarak uygulanmaktadır.

Söz konusu BKK eki (II) sayılı listenin 22 nci sırasında yer alan, 18/12/2007 tarihli ve 2007/13007 sayılı Kararnamenin eki İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetvelinde GTİP numaraları itibarıyle sayılan eşyaların teslimi ile bunlardan makine ve cihaz niteliği taşıyanların kiralanması hizmetleri %8 oranında KDV'ye tabi iken 29/3/2022 tarihli ve 31793 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 1/4/2022 tarihinde yürürlüğe giren 5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile söz konusu sıra, "Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan 'Tıbbi Cihaz Yönetmeliği' ve 'İn Vitro Tanı Amaçlı Tıbbi Cihaz Yönetmeliği' hükümlerine tabi olan cihazların teslimi ile bunların kiralanması hizmetleri," şeklinde değiştirilmiştir.

29/03/2022 tarihinde yapılan söz konusu değişiklik ile tıbbi cihazlarda uygulanacak KDV oranı üzerindeki tereddütler de giderilmiştir. Şöyle ki; Müfettişlerce veya gümrük idaresince yapılan kontroller neticesinde, değişiklik öncesinde özellikle ticari tanım olarak aksam, parça, aksesuar vb. şeklinde %8 nispetinde beyan edilen tıbbi cihazların KDV oranı, bahse konu eşyanın tıbbi cihazın kendisi olmaması, onun bir aksamı veya parçası olması sebebiyle %18 olarak belirlenerek aradaki vegi farkı nedeniyle Gümrük Kanununun 234’üncü maddesi gereğince ek tahakkuk ve ceza kararı tanzim edilmekteydi. Ancak anılan eşyalar her ne kadar ticari tanımlarında ve faturalarında aksam, parça, aksesuar vb. olarak tanımlanmış olsa da aynı zamanda Sağlık Bakanlığı ÜTS kayıtlarında “tıbbi cihaz” olarak kayıtlı olması durumunda KDV oranına ilişkin tereddüt meydana gelmekteydi. Böylelikle söz konusu ek tahakkuk ve ceza kararları ile karşı karşıya kalan şirketlerin çoğu idari itiraz ve yargı yoluna başvurmakta, sonuç olarak anılan durum hem mükellefleri hem de idare ve yargı mercilerini yormaktaydı.

Diğer taraftan “tıbbi cihaz”ın tanımına baktığımızda; Tıbbi Cihaz Yönetmeliğinin 3’üncü maddesi karşımıza çıkmakta ve söz konusu maddede “tıbbi cihaz”ın;

“1) Amaçlanan asli fonksiyonunu, insan vücudu içerisinde veya üzerinde farmakolojik, immünolojik veya metabolik etkiler ile sağlamayan fakat fonksiyonunu yerine getirirken bu etkiler tarafından desteklenebilen ve spesifik olarak;

i) Hastalığın; tanısı, önlenmesi, izlenmesi, tahmini, prognozu, tedavisi veya hafifletilmesi,

ii) Yaralanma veya sakatlığın; tanısı, izlenmesi, tedavisi, hafifletilmesi veya kompanse edilmesi,

iii) Anatominin ya da bir fizyolojik yahut patolojik sürecin veya durumun; araştırılması, ikame edilmesi veya modifikasyonu,

iv) Organ, kan ve doku bağışları dâhil olmak üzere, insan vücudundan elde edilen örneklerin in vitro tetkiki vasıtasıyla bilgi sağlanması, tıbbi amaçlarından biri veya daha fazlası için, imalatçı tarafından insan üzerinde tek başına veya birlikte kullanılmak üzere tasarlanan alet, aparat, teçhizat, yazılım, implant, reaktif, materyal veya diğer malzemeleri,

2) Gebeliğin önlenmesine veya desteklenmesine yönelik cihazları,

3) 1 inci maddenin ikinci fıkrasında atıfta bulunulan cihazların ve bu bendin (1) numaralı alt bendinde atıfta bulunulan cihazların temizliği, dezenfeksiyonu veya sterilizasyonu için özel olarak tasarlanan ürünleri, İfade ettiği görülmektedir. Tanımdan da görüleceği üzere “alet, aparat, teçhizat, yazılım, implant, reaktif, materyal veya diğer malzemeler” de söz konusu yönetmelik uyarınca tıbbi cihaz olarak tanımlanmaktadır.

Son olarak; Gelir İdaresi Başkanlığı Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın çıkardığı 29.06.2022 tarihli 10822 sayılı özelgede bahse konu durumun ele alındığı görülmektedir. Söz konusu özelgede; “5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılan değişiklik sonrası herhangi bir eşyanın, 2007/13033 sayılı BKK eki (II) sayılı listenin 22 nci sırasında sayılan "Tıbbi Cihaz Yönetmeliği" ve "İn Vitro Tanı Amaçlı Tıbbi Cihaz Yönetmeliği" hükümlerine tabi olan cihazlardan olup olmadığının, açık devlet verisi olarak herhangi bir kullanıcı hesabı gerekmeksizin tüm kullanıcıların erişebileceği https://utsuygulama.saglik.gov.tr/UTS/vatandas#/ linkinde yer alan ÜTS Bilgi Bankasından ürün barkodu, marka, model vb. bilgiler ile sorgulama yapılmak suretiyle tespit edilebileceği, böylelikle, söz konusu Yönetmeliklerin hükümlerine tabi olan ve bunlara göre "cihaz" olarak adlandırılan tüm eşyaların (aksam, parça, aksesuar dahil) anılan BKK eki (II) sayılı listenin 22 nci sırası kapsamında değerlendirilmesi ve bunun tespiti için ÜTS kayıtlarına başvurulması gerektiği belirtilmiştir.

Toparlayacak olursak; II Nolu KDV listesinde 29/03/2022 tarihinde yapılan değişiklik ile birlikte, beyan edilecek olan tıbbi cihazın (ticari tanımında aksam, parça, aksesuar vb. tanımlı olsa dahi) ÜTS’de barkot, marka, model vb. bilgiler ile kayıtlı olması halinde BKK eki (II) sayılı listenin 22 nci sırası kapsamında değerlendirilmesi, dolayısıyla %8 KDV oranına tabi olması gerektiği değerlendirilmektedir