OKSB SAHİBİ FİRMALAR DİKKATLİ OLMALI
Gümrük mevzuatı kapsamında yapılan işlemlerde kolaylık ve basitleştirilmiş işlem sağlayan bir belge olan Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (OKSB) sahibi firma sayısı 15.01.2025 tarihi itibariyle 731.
Hem ithalat hem de ihracat operasyonlarında maliyet azaltıcı etkisi olan söz konusu belgenin avantajlarını genel hatlarıyla aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- İhracatta mavi hat kriterinden yararlanma,
- Eksik bilgi ve belge ile beyan (Fatura, ATR Dolaşım Belgesi, menşe belgesi vs. sonradan beyan)
- Onaylanmış İhracatçı Yetkisi kapsamında ATR düzenleyebilme,
- İndirimli teminat (%10) sisteminden faydalanma,
- Götürü teminat sistemini kullanabilme,
- Supalan işleminden eşyanın türüne bakılmaksızın faydalanabilme,
- Ayniyat tespitine ilişkin kolaylıklar vs.
OKSB’nin geçerlilik süresi 2 yıl. Her süre bitiminde yönetmelikte belirlenen performans kriterlerini sağlayarak gerekli evraklar ile birlikte ilgili Bölge Müdürlüğüne başvuru yapılmak zorunda. Yaklaşık 8 yıldır söz konusu kriterlerde herhangi bir değişiklik yoktu. Ancak 15 Ocak 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile Gümrük Yönetmeliği’nin 24’üncü maddesinde yer alan Onaylanmış Kişi Statüsü için başvurularda sağlanması gereken dış ticaret performansına ilişkin kriterlerde düzenlemeler yapıldı. Buna göre;
- Daha önce “herhangi bir dönem” içerisinde asgari “bir milyon FOB/ABD doları” tutarında fiili ihracat yapılmış olması şartı, “her bir dönem” için asgari “iki milyon FOB/ABD doları”,
- Daha önce ithalat ve fiili ihracat toplamının “herhangi bir dönem” içerisinde asgari “altı milyon ABD doları” tutarında olması şartı, “her bir dönem” içerisinde asgari “bir milyon FOB/ABD doları fiili ihracat olmak üzere yedi milyon ABD doları”,
Olarak değiştirildi. Görüldüğü üzere şartlar ağırlaştırıldı. En önemlisi de; önceden belge sahibi olabilmek için ihracat yapmak zorunlu değilken, değişiklik sonrası asgari minimum 1 milyon ABD Doları ihracat yapma şartı getirildi. Farklı bir bakış açısıyla Ticaret Bakanlığı; “ihracat yapmayan firmaya bundan böyle ne kadar ithalat yaparsa yapsın OKSB verilmeyecek” demiş oldu.
Dolayısıyla belge yenileme süreleri gelmiş firmaların bu değişikliği iyi okumaları gerek. Eğer bu ağırlaştırılmış ihracat ve ithalat rakamlarını artık sağlayamıyorlarsa belgelerini yenileyemeyeceklerdir. Böylelikle daha önceden kullandıkları avantajları kullanamayacaklar ve doğal olarak maliyetlerinde de ciddi bir artış gözlemlenecektir. En basit örneğiyle “supalan” avantajından faydalanan firma artık bu avantajdan yararlanamayacak ve ürünlerini antrepoya sevk etmek zorunda kalacaktır. Böylece ardiye maliyetleri yanında eşyanın temin süresinde de bir artış oluşacaktır.
Ezcümle, yeni OKSB almak isteyen ya da OKS belgelerini yenileyecek olan firmaların ithalat-ihracat rakamlarını gözden geçirmeleri yerinde olacaktır. Ayrıca son olarak bir tavsiye vermek gerekirse; söz konusu ithalat ve ihracat rakamlarını yakalayamayan ama faydalandığı avantajlara (hatta çok daha fazlasına) sahip olmaya devam etmek isteyen firmalar için en güzel alternatif, YYS (Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası) olacaktır.
