İSTİSNAİ KIYMETLE BEYANDA TPS DÖNEMİ

Bilindiği üzere İstisnai Kıymetle Beyan usulü Gümrük Yönetmeliğinin 53’üncü maddesinde detaylı bir şekilde hüküm altına alınmıştır. Söz konusu maddede; ithal eşyasının gümrük kıymetinin satış bedeli yöntemine göre yapıldığı hallerde,

a) Konsinye şekilde teslim edilen çabuk bozulabilir eşyanın,

b) Gümrük kıymetine ilave edilmesi gereken, ancak ihracatçı ve ithalatçı arasındaki sözleşme gereği söz konusu kıymet unsurları gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten sonra belli olacak eşyanın,

c) Satış sözleşmesinde, fiyatın sonradan gözden geçirilmesini öngören hükümler içeren eşyanın,

ç) Boru hatları veya elektrik telleri ile taşınan ve depolama imkanı olmayan sürekli akış halinde olan eşyanın,

gümrük kıymetinin tespitinde, idare tarafından basitleştirilmiş usullerin uygulanabileceği belirtilmiştir.

İthal eşyasının gümrük kıymetine dahil edilmesi gereken royalti veya lisans ücretinin gümrüğe beyanına baktığımızda; eğer söz konusu ücret tutarı ithal anında belirli ise tescil anında gümrük kıymetine dahil edilerek beyan edilmesi gerekmektedir. Ancak tutarı ithalattan sonra belli olacak royalti ve lisans ücretleri ile ilgili olarak, aynı şekilde Gümrük Yönetmeliğinin 53’üncü maddesi çerçevesinde istisnai kıymetle beyanda bulunulabilir.

Önceki uygulamada; yükümlülerce, yukarıda bahsi geçen kıymet unsurlarının mevcudiyetini gösteren sözleşmelerin örneği ve onaylı çevirilerini gümrük idaresine manuel olarak kağıt ortamında sunmaları ve söz konusu eşyanın kıymetinin istisnai kıymet beyanı kapsamında yapıldığını beyan eder bir dilekçeyi idareye sunmaları/beyannamenin 44 nolu hanesinde bildirmeleri gerekiyordu.

Gelinen noktada; Gümrükler Genel Müdürlüğünün 06.01.2023 tarihli 2023/3 sayılı Genelgeleri uyarınca, manuel olarak yürütülen söz konusu istisnai kıymetle beyan işlemleri Tek Pencere Sistemi’ne alınmıştır. Yeni düzenleme ile; yükümlülerce öncelikle e-devlet kapısı Ticaret Bakanlığı menüsü altında bulunan TPS üzerinden başvuru yapılacak ve ilgili Bölge Müdürlüğünce söz konusu başvuru değerlendirilecektir.

Bölge Müdürlüğünce onaylanan başvurulara sistem tarafından 23 haneli ID numarası oluşturulacak ve anılan numara da yükümlülerce beyannamenin 44 nolu hanesine kaydedilecektir. Böylelikle beyana ilişkin bilgiler elektronik ortamda yer alacağından, beyanname ekinde ayrıca kağıt ortamında ıslak imzalı belge aranmayacaktır.

Ayrıca; istisnai kıymetle beyana ilişkin daha önce izin başvurusu yapılarak uygun görülmüş ve ithalat/tamamlayıcı beyan süreci devam eden başvuruların geçerliliği devam etmekte olup, bu kapsamdaki izin talebi başvurularının en geç 01.05.2023 tarihine kadar Tek Pencere Sistemi üzerinden yükümlüsünce yenilenerek elektronik sisteme aktarılması hususu gözden kaçırılmamalıdır.