EKONOMİK GÖSTERGELERDE İYİLEŞME
Son aylarda Türkiye ekonomisine yönelik kilit göstergelerin bazılarında kayda değer bir iyileşme yaşanıyor.
Bunlardan en çarpıcı olanı, son derece hızlı gerçekleşmesi nedeniyle Merkez Bankası net rezerv pozisyonundaki yükseliş. Swap hariç net rezervler 4 yıl aradan sonra ilk kez pozitife geçti. Özellikle son iki ayda rezerv pozisyonunda 60 milyar dolara yakın bir düzelme oldu.
İkincisi, ülkenin risk düzeyini gösteren CDS primleri 260 puan civarına geriledi. 2022 yazında 900 puanı gören CDS primi, son aylarda 300 puanın altına inmişti. 300 ve üzeri değerler, ülkenin aşırı riskli olduğunu gösteriyor. Yıllar önce Türkiye CDS’leri 120 puana kadar gerilemişti.
Son iki ayda Fitch ve S&P Türkiye’nin kredi notunu birer kademe artırdı. Türkiye bu iki kuruluşun skalasında hala yatırım yapılamayacak kadar riski puanlara sahip olsa da, düşüşün sona ermesi ve yönün yukarı dönmesi olumlu gelişmeler. Yılın kalanında birer basamak not artışı daha görebiliriz.
Cari açık, beklentilerden daha yavaş olmakla birlikte gerileme eğiliminde. Mayıs 2023’te 60 milyar dolara ulaşan açık, şu anda 32 milyar dolara düştü. Önümüzdeki aylarda bu gerilemenin devam ettiğini göreceğiz.
Son olarak geçen Cuma günü açıklanan verilere göre ekonomimiz 2024’ün ilk çeyreğinde yüzde 5,7 büyüdü. Sanayi yüzde 4,9, tarım yüzde 4,6, hizmet sektörleri yüzde 4,3 büyürken, inşaatta büyüme yüzde 11,1’e ulaştı. Tarım sektörü 2020’nin son çeyreğindeki yüzde 5,2’lik büyümesinden sonraki en yüksek büyümesini inşaat ise son 6 yılın en yüksek büyümesini gerçekleştirdi.
Tüketim harcamalar ilk çeyrekte yüzde 7,3 büyüdü. Bu, son 15 çeyreğin en yavaş tüketim büyümesi olması açısından önemli. Son yıllarda ekonomimiz tüketimdeki aşırı hızlanma nedeniyle yüksek büyüme kaydetmişti.
Dış ticaret camiası için de önemli olan bir başka gösterge ise net ihracatın büyümeye katkısı oldu. Mal ve hizmet ihracatı ilk çeyrekte yüzde 4 artarken ithalat yüzde 3,1 geriledi. Böylece net ihracat büyümeye 1,6 puan katkı verdi. 1,5 yıl aradan sonra net ihracat ilk kez büyümeye pozitif katkı verdi. verdiği bir büyüme kompozisyonu, özlemini duyduğumuz, sağlıklı büyümenin göstergelerinden biri. Yılın kalanında özellikle de ikinci yarısında bu performansın devam etmesini bekliyoruz.
Temmuz ayından itibaren enflasyonda hızlı bir düşüş süreci başlayacak. Şu anda yaklaşık yüzde 70 olan, 3 Haziran’da açıklanacak olan veri ile bir miktar daha artacak olan enflasyon, yılın ikinci yarısında yaklaşık 30 puan gerileyerek yüzde 40 civarına inecek.
Bu süreçte ekonomik büyümenin, tüketim öncülüğünde hız kaybettiğini göreceğiz. Bu, ithalat üzerinde baskı yapmaya devam edecek. Reel olarak ithalat yılın kalanında da zayıf seyredecek. Yakın zamanda Euro Bölgesi faiz indirimlerine başlayacak. Bu, Türkiye’nin Avrupa’ya ihracatını kademeli olarak olumlu etkileyecek. Ancak ihracattaki asıl ivmelenme 2025 yılında yaşanacak.
