DÜNYA TİCARETİ EKSEN DEĞİŞTİREBİLİR
ABD, Dünyanın en büyük ekonomisi ve en fazla ithalat yapan ülkesi. Tüketim dayalı bu dev pazar, yaklaşık 40 yıldır, Asya başta olmak üzere pek çok ülkenin ihracatındaki birinci hedef ülke. Çin, Vietnam, Güney Kore, bir zamanlar Japonya’nın ekonomik büyümelerinde ve ihracatlarında ABD’ye yapılan mal satışlarının büyük bir katkısı oldu.
2024’te, ABD’nin cari açığı 1,1 trilyon dolara ulaştı. Bu, şimdiye dek bir ülkenin verdiği en yüksek açık düzeyi. Arka plana baktığımızda, son 2-3 ayda adını tarife konularında en çok duyduğumuz ülkelerle ticaretin bu açığın ana nedeni olduğunu görüyoruz.
Aşağıdaki tablo ABD’nin 2024’te verdiği dış ticaret açıklarını ve Trump’ın 2 Nisan akşamı duyurduğu yeni vergi oranlarını gösteriyor.
Yeni uygulama ile 185 ülkeye yeni vergi oranları uygulanacak. Böylece ABD’nin ithalata uyguladığı ortalama gümrük vergisi oranı yüzde 22’ye ulaşmış olacak. Bu durumda gümrük vergileri aşağı yukarı son 110 yılın en yüksek düzeyine çıkmış oluyor.
Türkiye’den gelen mallar için duyurulan vergi oranı yüzde 10. Diğer ülkeler ile kıyaslayınca daha düşük bir oran olması bizim lehimize. Ancak, genel vergi artışının ve diğer ülkelerden gelecek artışların, dünya ticareti üzerinde negatif etkileri olacağını, hemen 1-2 ay içinde olmasa dahi, bu yılın sonlarına doğru, ticarette bir ivme kaybı yaşanacağını şimdiden söyleyebiliriz.
ABD’ye mal satmakta zorlanacak ülkelerin, kendilerine yeni müşteriler araması, önümüzdeki yıllarda küresel ticaretin eksen değiştirmesine neden olabilir. Sanayi malları ticareti bundan sonra “doğuda üret, batıya sat” denkleminin dışına taşacak.
