04.04.2022 Pazartesi sabahı Ticaret
Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre ihracatımız Mart ayında yüzde 19,8
artışla 22,7 milyar dolara ulaştı. Bu şimdiye dek Türkiye’nin aylık bazda en
yüksek ihracatı oldu.
Diğer taraftan ithalatımız yüzde
31 artışla 31 milyar dolara yükseldi. İthalat da şimdiye kadarki en yüksek
düzeyine çıktı. Başka bir ifade ile hem ihracatta hem ithalatta rekor
seviyelerdeyiz.
Bu veriler ile yılın ilk çeyreği
de tamamlanmış oldu. 3 aylık ihracat artışı yüzde 20,8, ithalat artışı yüzde
42,1 seviyesinde gerçekleşti. İthalat artışı, ihracatın neredeyse iki katı
kadar olduğu için ilk çeyrekte dış ticaret açığında da 26,4 milyar dolar gibi
tahminlerin ötesinde bir düzeye ulaşmış olduk.
İthalat ve dış ticaret açığındaki büyümenin temelinde enerji ve metal ithalatımızdaki sıçrama yatıyor. İlk çeyrekte enerji ithalatımız 25,3 milyar dolar oldu. Geçen senenin aynı dönemindeki açık 8,7 milyar dolardı.
Türkiye artan petrol ve gaz
fiyatları nedeniyle son aylarda tarihinin en yüksek enerji ithalatını yapıyor.
Döviz kurlarındaki yükselişin de etkisiyle, iç piyasada bu artışlar doğalgaz ve
akaryakıt fiyatlarına daha büyük oranda yansıyor.
İlk üç ayda enerji dışında
plastik, demir-çelik, alüminyum, pamuk ipliği ve kağıt ithalatımızdaki yüksek
artışlar dikkat çekiyor. Motorlu kara taşıtları, elektrikli makine, elektriksiz
makine, bakır, eczacılık ürünleri,
hububat gibi ürün kalemlerinde ise ortalamanın altında yükselişler ya da
gerilemeler görüyoruz.
İthalatta olduğu gibi ihracatta
da demir-çelik sektörünün yüksek düzeyli bir performansı var. İlk ayda sektörün
ihracatı yüzde 50’den fazla arttı. Alüminyum ihracatı geçen seneden yüzde 84
daha yüksek seyrediyor. Hazır giyim ihracatında da yüzde 40’a yaklaşan artış
görüyoruz. Buna karşılık, elektrikli ve
elektriksiz makinalarda daha ılımlı yükselişler var. En büyük ihraç kalemimiz
olan otomotivde ilse yüzde 3,3’lük bir düşüş göze çarpıyor.
İlk üç ayda hem ihracat hem ithalat tarafındaki ortak özellik, yükselişin tabana yayılmıyor olması. İki tarafta da artışların temelinde küresel fiyatlardaki tırmanış var. Bu nedenle emtia fiyatları dinginleştiğinde daha ılımlı dış ticaret verileri görmeye başlayacağız.
Dr. H. Bader Arslan
